Op donderdag 8 februari opende Mensen & Wetenschap Westkust i.s.m. Willemsfonds en Humanistisch Verbond haar activiteiten voor het jaar 2024 met een boeiende en druk bijgewoonde lezing

De gewaardeerde spreker wist het publiek – 50 aanwezigen – gedurende meer dan anderhalf uur te boeien.

Hij startte met een zoektocht naar de oorsprong van de westerse waarden. De oorsprong vond hij in de oude rijken, zoals dat van Babylonië. Kenmerkend was dat de heersers van toen een aantal waarden hanteerden als basis voor hun handelen.

Sommigen waren hardvochtig, anderen gaven meer ruimte aan de overwonnen volkeren. Keizers en heersers in het westen waren vaak autoritair en heersten met zware dwang. Zo is minder bekend dat de in ons (vroeger ?) onderwijs over Karel de Grote (vader van Europa ?) niet werd vermeld dat hij de overwonnen Saksen uitmoordde.
Maar in het oude Griekenland kende men in de stadstaat Athene een zekere vorm van “democratie”. Spreker legt uit dat deze zeer selectief was ( uitsluiting van vrouwen, slaven, vreemdelingen,..) maar dat bepaalde elementen (zie later) wel de moeite waard zijn om in overweging te worden genomen bij het verfijnen van onze hedendaagse democratie.
Het legitimeren van het gezag bij ons werd vaak aangebracht door de godsdienst. De keizer/koning werd aangesteld “bij de gratie Gods”. Onderdanen kenden hun plaats en sociale of politieke ontwikkeling was onbestaande.

De Verlichting en de Franse Revolutie betekenden een keerpunt. De absolute macht werd gebroken, maar van echte democratie kan men nog niet spreken.
Na WO II kregen we een significante verbetering voor het lot van de mensen.

De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en het Europees verdrag openden nieuwe perspectieven. De tekst van de UVRM werd echter door de islamitische staten niet ondertekend.
Spreker meent dat de politieke overheden in gebreke zijn gebleven wat betreft het behandelen van de migratie. Als er thans zich problemen voordoen is dit grotendeels te wijten aan het ontbreken van reglementering voor en begeleiding van migranten.

Een duidelijk en humaan inburgeringsbeleid had heel wat problemen kunnen voorkomen. Hij illustreert zijn stelling met een aantal zelf beleefde toestanden.
Over het overdrijven van o.m. de woke-beweging heeft hij geen goed woord.

In het tweede deel van zijn lezing heeft hij het in het bijzonder over “Identiteit”.
Dit is een belangrijk thema dat thans in de politieke wereld aan de orde is.
Individuele identiteit, zo stelt hij, is meervoudig en wordt gevormd in de tijd door een aantal componenten, waarbij de genetische kenmerken veel minder belangrijk zijn dan de omgevingsfactoren zoals gezin, taal, huisvesting, religie en vele andere.
Collectieve identiteit of het (willen) behoren tot bepaalde groepen is een algemeen bekend verschijnsel, maar vaak spitst men de problematiek toe op migranten.
Ben Wuyts opteert in dit verband, als breeddenkend vrijzinnig humanist, voor een duidelijke en humane en seculiere wetgeving, met respect voor het individu maar ook in het algemeen belang van de samenleving.

Over de ideologie van de “Vlaamse Identitaire Beweging” heeft hij geen goed woord over. Het focussen op het “eigen volk” en de (onterechte) waarschuwing voor “omvolking” roept herinneringen op aan gebeurtenissen en drama’s van ongeveer honderd jaar geleden.

Als afsluiter keert hij nog even terug naar het oude Athene, meer bepaald naar de manier waarop wetten worden gemaakt en recht gesproken door het volk. Een volksvergadering, zonder beroepspolitici, neemt de beslissingen.

Ben Wuyts wijst naar een aantal pogingen in ons land om “burgerraad” samengesteld op basis van loting. Misschien heeft deze vorm van basisdemocratie nog een toekomst.

(verslag: Marc Mortier, voorzitter Mensen & Wetenschap Westkust)